Pułapki języka niemieckiego: sitzen kontra setzen i sietzen
O ile po polsku trudniej pomylić siedzieć z usiąść, o tyle łatwiej przychodzi nam to, gdy niemieckie czasowniki odróżnia tylko jedna litera.
Po drugie być może trudno nam zapamiętać konieczność stosowania zaimka 'się' w- sich setzen. Pamiętamy że ruch siadania, ale dlaczego się (?) - 'sich setzen'- co dla nas brzmi trochę nienaturalnie, bo niby jak można usiąść inaczej niż samemu.
Stosowanie czasownika sitzen w formie zwrotnej 'sich setzen'
Pomocą może być odmienne lekko tłumaczenie czasownika setzen - przez posadzić - łatwiej wtedy zrozumieć stosowanie zaimka 'się', bo...można przecież posadzić przykładowo swoje dziecko na stole - ein Kind auf den Tisch setzen- albo kropkę na końcu zdania też można posadzić :-) - einen Punkt am Satzende setzen. I wtedy oczywiście 'się' nie stosuje ...
Po trzecie trudność może stanowić nieregularność odmiany sitzen w porównaniu z regularną odmianą czasownika setzen. Präsens (czas teraźniejszy):
- ich sitze
- du sitzt
- er/sie/es sitzt
- wir sitzen
- ihr sitzt
- sie/ Sie sitzen
- habe(n) gesessen
- Ich saß
- du saßt
- er/sie/es saß
- wir saßen
- ihr saßt
- sie/Sie saßen
Sietzen- co to w ogóle znaczy ?
Na koniec dwa słowa o czasowniku który kompletnie do poprzedniej pary nie pasuje: czasowniku sietzen- mówić do siebie przez 'Sie'- per Pan/Pani.
Nie jestem ekspertem od wymowy, ale w języku potocznym Polakowi trudno odróżnić wymowę sitzen (bardziej gardłowe krótkie igrek przez 'zycen') od 'przedniozębnego' długiego sietzen (czytaj 'ziiicen').
Oczywiście nie jest to czasownik pierwszej potrzeby i początkowo nie pojawia się konieczność jego prawidłowego stosowania. Z biegiem czasu i rozwojem relacji z niemieckojęzycznym znajomym może Ci on jednak zaproponować przejście od stosowania sztywnej formy czasownika grzecznościowej odmiany czasownika'per Sie' -identycznej z liczbą mnogą dla 'oni'- do formy mniej formalnej 'per DU'.
Najczęściej dokonuje sie to przez zapytanie podobne w formie do: 'Ich möchte nicht mehr gesietzt werden, wollen wir uns dutzen ? ' , co oznacza mniej więcej - nie chcę byś mówił do mnie przez Sie/ per Pan/ Pani. Czy chcemy być na ty/ mówić sobie per ty ? (mówić per Du ?) . Kliknij w sietzen by sprawdzić, że odmienia się regularnie, więc jego odmiana nie będzie dla Ciebie trudna, ale ... Ważne byś pamiętał, że w gesietzt werden nie chodzi o siedzenie/ czy kogoś sadzanie, a czasownik dutzen / gedutzt werden w formie pasywnej- nie kojarzył Ci się z być/ zostać zaskoczonym -ą/ osłupiałym -ą- "verdutzt sein" :-)
Seria: Pułapki języka niemieckiego: sitzen kontra setzen i sietzen
